Müge Erbay, Özdemir Can Tüzer, Selver Seda Mersin, Merve Erkoç
Müge Erbay, Section of Immunology and Allergy Diseases Department of Chest Diseases, Karadeniz Technical University Faculty of Medicine, Trabzon, Turkey e-mail: drmugerbay@gmail.com
Earthquake as a Trigger of Acute Attacks in People with Hereditary Angioedema
Abstract
Objectives: Two major earthquakes with 7.7 and 7.6 magnitudes struck the southeastern region of Turkey on February 6th, 2023. Hereditary angioedema (HAE) is an inherited disease that can be worsened by psychological factors and physical trauma.Our study aimed to evaluate the effect of earthquake and earthquake-related anxiety, depression and stress factors in HAE patients.
Methods: The study was conducted on patients with HAE who are located in the southeastern region of Turkey.The mental-health-status was evaluated with Depression-Anxiety-Stress-Scale(DASS-21).
Results: Sixty-three HAE patients were includedin the study. More than half(n:33, 52.4%) were female andthe median age was 31(26-42) years. DASS-Stress, DASS-Anxiety,and DASS-Depression scores revealed that 25(39.7%), 37(58.7%) and 32(50.8%) patients had abnormal stress, anxiety and depression status, respectively. The numbers of post-earthquake attacks and icatibant injections were significantly higher than the ones in the pre-earthquake period(p<0.001). The attacks in the post-earthquake period were more severe than those in the pre-earthquake period(p<0.001). In the correlation analysis, the damage level in the buildings significantly correlated with the number of attacks and attack severities in the post-earthquake period(p:0.025, r:0.281 and p:0.042, r:0.257; respectively).
Conclusions: The study revealed an increase in both the number and severity of attacks among HAE patients following the earthquake. Positive correlations between the number, and severity of HAE attacks and DASS-21 anxiety, stress and depression were observed.Hence, it is crucial to offer psychological support to HAE patients in the event of an earthquake.
Keywords: Earthquake, Hereditary angioedema, Depression-Anxiety-Stress, Fear of Earthquake
Suça Sürüklenen Çocukların Sosyodemografik, Klinik Özellikleri ve Tekrarlayıcı Suç İşleme Davranışı ile ilişkili Faktörler
Öz
Giriş: Yapılan birçok araştırma gençlik döneminde suç işleme prevalansının ve oranının ergenlik dönemine geçiş ile birlikte artış eğiliminde olduğunu ve 20’li yaşlardan 30’lu yaşların başına kadar hızla azaldığını ortaya koymuştur. Çocuk suçluluğu; eylemlerinin sıklıkla genç yaşta ortaya çıkması, tekrarlanması ve sıklıkla bir grup olarak işlenmesi nedeniyle ciddi bir sosyal sorun olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada suç işleme davranışları sergileyen 12-18 yaş arasındaki çocukların demografik ve klinik özellikleri ile suçun tekrarlanmasına neden olan etkenlerin araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntemler: Çalışmaya adli makamlar tarafından işlediği iddia edilen suçlarla ilgili yönlendirilen 12-18 yaş arasındaki çocuklar alınmıştır. Çocukların dosyaları retrospektif olarak taranmıştır. Çalışmada yer alan olguların yaş, cinsiyet, psikiyatrik tanıları, suç tipleri, zeka düzeyleri, ailede suç işleme öyküleri, suç sayıları değerlendirilmiş ve tekrarlayıcı suç işleme davranışları ile ilişkili etkenler analiz edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya çocuk ve ergen psikiyatri polikliniğine adli makamlar tarafından yönlendirilen toplam 91 çocuk dahil edilmiştir. Çocukların suç işleme tarihinde yaş ortalaması 14.10±1.25’ti ve 87’si (%95,6) erkek, 4’ü (%4,4) kız olgulardan oluşmuştur. Olguların 38’inde (%41,8) en az bir aktif psikopatoloji saptanmıştır. Değerlendirme sırasında psikopatolojiler içerisinde en sık saptanan psikiyatrik bozukluklar sırasıyla; 19 (%50,0) çocukta dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve 17 (%44,7) çocukta davranım bozukluğu olmuştur. Ailede suç öyküsünün varlığı (p=0.024), eğitime devam durumu (p<0.001), ebeveynlerin iş durumu (p=0.024), yaşam boyunca sigara, alkol, madde kullanım öyküsü (p=0.005), suça ortak akranlarının olması (p=0.011) ve çocukta psikiyatrik bozukluğun varlığı (p<0.001) suçun tekrarlayıcılığı ile ilişkili bulunmuştur.
Sonuç: Çocukluk çağı suç işleme davranışları ile bağlantılı risk etkenleri aynı zamanda tekrarlayıcı suç işleme davranışları için de önemli risk etkenleridir. Suç işleme davranışları açısından erkek cinsiyette olmak riski yükseltmekle birlikte bu tür davranışların riskini arttıran etkenler arasında psikiyatrik bozukluklar, ailede suç öyküsü, akran çevresi, okulu bırakmış olma gibi birçok bireysel, çevresel ve ailesel etkenler de bulunmaktadır.
Anahtar kelimeler: ergen, çocuk suçluluğu, tekrarlayıcı suç, risk faktörleri.
Dicle Med J 2024; 51 (1): 46-53
Doi: 10.5798/dicletip.1451503
Cilt 51, Sayı 1 (2024)
|