Yurt, Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Medikal Fizik AD. 35340, Balçova-İzmir, Türkiye e-mail: aysegul.yurt@gmail.com

Abstract

Objective: Use of Computed Tomography (CT) in the diagnosis of diseases is increasing parallel to the technological advances in scanner designs, however, leading to a large increase in patient doses. Although the CT scans offer clinically useful information, the radiation dose and the potential risk of cancer is considered as the biggest problem for the future. For this reason, reducing the patient dose without leading to any degradation in the image quality must be the primary concern in CT scans.

Objectives: In this study, we aimed to investigate the effects of the use of automatic tube current modulation (ATCM) technique on patient dose and image quality in head-neck CT angiography scans.

Method: 23 patients have been included in the study who are being followed for their cerebrovascular diseases. Following the routine head and neck CT angiography protocol performed using constant tube current (mAs), next scan for the patients were carried out by using automatic tube current modulation technique, with all other exposure parameters held constant. Results obtained from two scanning methods were compared based on both dosimetric parameters and image quality.

Results: With the use of automatic tube current modulation technique, 35% reduction was observed in the effective dose. For objective evaluation, signal-to-noise ratio (SNR) values of 3 different anatomical regions of the head and neck were reduced by 49% in the brain stem, 25% in the shoulder region, and 42% in the cerebellum, respectively. In the subjective evaluation, images have been rated by 2 radiologists according to a grading scale between 0-4 and an average grade of 2.2 was obtained for the images acquired using automatic tube current modulation technique.

Conclusion: There was a significant decrease in radiation doses with the use of automatic tube current modulation in head and neck CT angiography. Despite decreases in SNR values, there was no handicap observed for achieving diagnostic purpose. According to these results, the routine use of automatic tube current modulation technique in CT neuroangiography exams is highly recommended.

Keywords: CT, neuroangiography, patient dose, image quality, diagnostic reliability.

 Baş-Boyun BT Anjiyografi’de Otomatik Tüp Akımı Modülasyon Sisteminin Hasta Dozu ve Görüntü Kalitesi Üzerine Etkisi   

Öz

Giriş: Bilgisayarlı tomografi (BT) cihazları teknolojik gelişmeleri ile birlikte hastalıkların tanısında her geçen gün daha fazla kullanılmakta ve bunun sonucu olarak hasta dozlarında büyük bir artışa neden olmaktadır. Klinik olarak BT çekimleri çok yararlı olmasına rağmen, radyasyon dozu ve bunun meydana getirebileceği olası kanser riski geleceğin en büyük problemi olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle BT taramalarında, görüntü kalitesinden ödün vermeden görüntüleme parametrelerini kontrol ederek hasta dozlarının düşürülmesi temel ilke olmalıdır.

Amaç: Bu çalışmanın amacı, baş-boyun BT anjiyografi çekimlerinde otomatik tüp akım modülasyon (OTAM) sisteminin kullanılmasının hasta dozlarının azaltılması ve görüntü kalitesi üzerindeki etkilerini araştırmaktır.

Yöntemler: Serebrovasküler hastalık nedeniyle izlenen 23 hasta bu çalışmaya dahil edilmiştir. Sabit tüp akımı (mAs) kullanılarak yapılmış rutin baş boyun BT anjiyografi taramasının takibi için gelen hastaya tüm görüntüleme parametreleri sabit kalmak kaydıyla sadece otomatik tüp akımı modülasyonu tekniği kullanılarak tetkik gerçekleştirildi. Her iki yöntemle elde edilen veriler, hem hastaya verilen doz hem de görüntü kalitesi açısından değerlendirildi ve karşılaştırıldı.

Bulgular: Akım modülasyonu sistemi kullanıldığında etkin doz değerinde %35’lik bir azalma gözlendi. Objektif değerlendirme için baş-boyun kısmında belirlenen 3 farklı anatomik bölgede sinyal-gürültü oranı (SNR) değerleri için beyin sapında %49, omuz bölgesinde %25, serebellumda ise %42 lik bir azalma olduğu bulundu. Subjektif değerlendirmede ise akım modülasyon sistemi kullanılarak elde edilen görüntüler 2 radyolog tarafından incelendi ve 0-4 arasındaki puanlama sonucunda bu görüntülerin ortalama puanı 2,2 olarak bulundu.

Sonuç: Baş-boyun anjiyo BT incelmelerinde otomatik akım modülasyonu ile radyasyon dozlarında belirgin azalma elde edilmiş, SNR nin azalmasına rağmen klinik açıdan tanısal kayıp olmadığı görülmüştür. Hasta dozlarının azaltılması ve tanısal açıdan dezavantaj oluşturmaması için uygun kriterlerde kullanılacak OTAM tekniğinin nöroanjiyo çekimlerinde rutin uygulamaya girmesi kesinlikle önerilmektedir.

Anahtar kelimeler: BT, Nöroanjiyo, hasta dozları, görüntü kalitesi, tanısal güvenilirlik

Dicle Med J  2019;46 (4): 633-640

Doi: 10.5798/dicletip.661208