Dr. Sami Ulus Çocuk Hastanesi, Ankara Email : semcetinkaya@gmail.com

ABSTRACT

Endocrine disruptors and their possible impact on human health have become a topic of discussion. Endocrine disrupting chemicals are found in plastics, detergents, pesticides and industrial chemicals. Some of these persist in the environment and others do not. Some are lipophilic, sequestered in adipose tissue and secreted in milk, and others may only be present for short periods of time but at critical periods of development. Endocrine disruptors are defined as an extrogenous substance or mixture that alters the function of the endocrine system and consequently causes adverse health effects in an intact organism, or its progeny. Endocrine disruptors affect the reproductive system and they may be responsible for oligospermia, abnormality of sperm characteristics, disorders of testicular steroidogenesis, testicular atrophy, uterus weight increases and precocious puberty. In this review, we aimed to assess on exposure to endocrine disruptors and the effects of endocrine disruptors on puberty.

Key words: Endocrine disruptors, puberty

Endokrin çevre bozucular ve ergenlik üzerine etkileri

ÖZET

Endokrin çevre bozucular ve onların insan saglıgı üzerine olası etkileri giderek tartısmaların odagı haline gelmektedir. Endokrin çevre bozan kimyasallar; plastiklerde, deterjanlarda, böcek ilaçlarında ve endüstriyel kimyasallarda bulunmaktadırlar. Bunların bazıları çevrede kalır, bazıları kalmaz. Bazıları lipofiliktir ve yag dokusunda birikir ve süte salınır, bazıları sadece kısa bir zaman için, ama gelisimin kritik bir periyodu sırasında rol alır. Endokrin çevre bozucu; endokrin sistemin çalısmasını degistiren ve sonunda saglıklı organizmada veya onun nesillerinde saglık üzerine ters etkilere neden olan, dısardan alınan madde veya bilesikler olarak tanımlanır. Endokrin çevre bozucu üreme sistemini etkiler ve oligospermi, sperm yapısında anormallik, testiküler steroidegenezde bozukluklar, testiküler atrofi, uterus boyutlarında artıs ve erken ergenlikten sorumlu olabilir. Bu derlemede endokrin çevre bozuculara maruziyeti ve onların ergenlik üzerine etkilerini degerlendirmeyi amaçladık.

Anahtar Kelimeler: Endokrin çevre bozucular, ergenlik

Dicle Med J  2009;36 (1):59-66

doi: 10.5798/diclemedj.0921.2009.01.