Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD, Düzce, Türkiye, Email: suberdikici@gmail.com

ABSTRACT

Objectives: The aim of this study was to determine treatment modalities and features of headache in adult patients admitted to Family Health Center (FHC) in primary care.

Materials and methods: In this cross-sectional study, which was performed in FHCs in Düzce, A survey regarding so-ciodemographic factors and headache features was applied to the adults aged of 18-72 years-old. The International Headache Society criteria were used for diagnosis of headache.

Results: The study was performed with 97 (39.2% male, 60.8% female) subjects mean age 38.3±5.1 (18-72) years. Average age of onset was 22.2±10.8 years in males and 25.3±11.9 years in females (p>0.05). The mean duration of headache in males and females were 6.4±8.0 hours and 7.9±10.3 hours (p>0.05) respectively. Duration of drug use for headache was 11.1±9.5 years in males and 7.9±8.5 years in females (p=0.04). No significant difference was found in Migraine Disability Assessment (MIDAS) scores between two genders. Majority of participations had high school and upper education and married. Headache was mostly in a throbbing pattern and frequently associated with phonophobia (62.9%). The participants had used drugs without prescription by physician (54.6%). The most fre-quently used drugs were non-steroidal anti-inflammatory drugs and paracetamol, frequently in a combination of two or three analgesics.

Conclusion: Headache started at the second decade for both genders, MIDAS scores was moderate and did not show any differences, whereas females, subjects with high school and upper education and married ones were more frequent. Majority of patients received more than two analgesic drugs without prescription.

Key words: Headache, frequency, analgesic, MIDAS scores, primary care.

ÖZET

Amaç: Çalışmada; birinci basamakta Aile Sağlığı Merkezine başvuran erişkin hastalarda baş ağrısının özellikleri ve tedavide kullanılan yöntemlerin belirlenmesi amaçlandı.

Gereç ve yöntem: Düzce İli birinci basamak sağlık merkezlerinde yapılan, kesitsel tipteki bu araştırmada, 18-72 yaş grubu erişkin olgulara sosyodemografik faktörler ve baş ağrısının özelliklerine ilişkin bir anket uygulandı. Baş ağrısı-nın tanısı için Uluslararası Başağrısı Topluluğunun kriterleri kullanıldı.

Bulgular: Çalışma, yaş ortalaması 38,3±5,1 yıl olan, 38 erkek, 59 kadın olan ardışık 97 olguda gerçekleştirildi. Baş ağrısı başlangıç yaşı ortalaması, erkeklerde 22,2±10,8 yıl, kadınlarda 25,3±11,9 yıl (p>0,05), baş ağrısı süresi erkek-lerde ortalama 6,4±8,0 saat, kadınlarda 7,9±10,3 saat saptanmıştır. Baş ağrısına karşı ilaç kullanma süresi ortalama-sı erkeklerde 11,1±9,5 yıl, kadınlarda 7,9±8,5 yıl olarak bulundu. Erkek ve kadın olgularda, Migren Yeti Yitimi Değer-lendirme Ölçeği (MIDAS) skorları farklı bulunmadı (4,6±5,6 ve 4,9±8,4; p>0,05) Olguların çoğu lise ve üzeri eğitime sahipti. Evli olgular çoğunluktaydı. Baş ağrısı en fazla zonklayıcı tipteydi. Sıklıkla bu, ses duyarlılığı ile ilişkiliydi. Olgu-ların %54,6’ sı doktora gitmeden ilaç kullanmışlardı ve uyguladıkları yöntem çoğunlukla etkiliydi. En sık kullanılan ilaç-lar non-steroid anti-enflamatuar ilaçlar ve parasetamol olup, birçok olguda bu ilaçlar ikili ya da üçlü kombinasyonlar halinde kullanılıyordu.

Sonuç: Baş ağrısının, her iki cinsiyette de ikinci on yılın başlarında başladığı, MİDAS skorlarının orta düzeyde olup, farklılık göstermediği, ancak kadın olgular, lise ve üzeri olgular ile evli olguların çoğunlukta olduğu belirlendi. Olguların çoğunun doktora gitmeden, birçok farklı veya aynı grupta yer alan ağrı kesiciyi kontrolsüz olarak kullandıkları görüldü.

Anahtar kelimeler: Baş ağrısı, sıklık, ağrı kesici, MİDAS skorları, birinci basamak.