Nilay Gül Bal, Abdulkadir Yüksel Devlet Hastanesi Psikiyatri Polikliniği Şahinbey/Gaziantep, Türkiye Posta Kodu: 27100 e-posta adresi: nilaybal27@gmail.com                                     

Asistan Hekimlerde Stresle Başa Çıkma Tarzları ve Mesleki Doyum Düzeylerinin Değerlendirilmesi              

Öz

Amaç: Ülkemizde asistan hekimlerin, uzmanlık eğitimi sürecinde ağır iş yükü ve önemli zorluklarla karşı karşıya kaldığı bilinmektedir. Bu durumun asistan hekimlerde stres ve mesleki doyum düzeylerini etkileyebileceği, ruhsal ve bedensel yakınmalara sebep olabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, asistan hekimlerde stresle başa çıkma tarzları ve mesleki doyum düzeylerini değerlendirmenin yanısıra asistan hekimlerin mevcut ruhsal belirtilerini araştırmaktır.

Yöntemler: Araştırmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan toplam 174 asistan hekim katıldı. Katılımcılara Sosyodemografik Veri Formu, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği, Mesleki Doyum Ölçeği, Eysenck Kişilik Anketi ve Belirti Tarama Ölçeği (SCL-90-R)uygulandı.

Bulgular: Çalışmamızda asistan hekimlerde stresle başa çıkma tarzları arasında en sık kullanılan yöntemin kendine güvenli yaklaşım olduğu bulunmuştur. İyimser yaklaşım tarzı ve mesleki doyum düzeyleri; erkek, 30 ve üzeri yaştaki hekimlerde, kıdemli asistan hekimlerde anlamlı derecede yüksek çıkmıştır. Çaresiz yaklaşım tarzı, asistanlık süresi 18 ay ve altı olan asistan hekimlerde daha fazla tespit edilmiştir. Stresle başa çıkma tarzları ve mesleki doyum düzeyleri arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır. Ruhsal belirti dağılımına bakıldığında en yüksek puanların sırasıyla obsesif kompulsif belirti, kişilerarası duyarlılık ve depresyon alt kategorilerine ait olduğu, kadın hekimlerde depresyonun, erkek hekimlerde kişilerarası duyarlılığın en sık görülen ruhsal belirti olduğu saptanmıştır. Tüm ruhsal belirtiler, kendine güvenli yaklaşım ve iyimser yaklaşım ile negatif yönlü, çaresiz yaklaşım ile pozitif yönlü anlamlı bir ilişki göstermiştir. Branşlar arasında stresle başa çıkma tarzları, mesleki doyum düzeyleri ve ruhsal belirti dağılımı açısından anlamlı farklılık olmadığı saptanmıştır.

Sonuç: Asistan hekimlerde stres düzeylerini azaltacak ve mesleki doyum düzeylerini artıracak müdahaleler (daha iyi çalışma koşulları oluşturulması, yoğun iş yükünün azaltılması, bilgi ve tecrübeyi arttıracak çalışma motivasyonunu yükseltecek imkanlar sunulması vb.) hekimlerin ruhsal bedensel iyilik hali ve topluma daha nitelikli hizmet sunmaları açısından önemlidir.

Anahtar kelimeler: asistan hekim, stresle başa çıkma, mesleki doyum, kişilik özellikleri                  

Assessment of Coping Styles with Stress and Professional Satisfaction Levels in Assistant Physicians

Abstract

Objective: It is known that assistant physicians in our country face heavy workload and significant difficulties during the specialty training process. It is thought that this situation may affect the stress and professional satisfaction levels of assistant physicians and cause mental and physical complaints. The aim of this study is to evaluate the ways of coping with stress and professional satisfaction levels in assistant physicians, as well as to investigate the current psychological symptoms of assistant physicians.

Methods: A total of 174 assistant physicians who met the inclusion criteria participated in the study. Sociodemographic Data Form, Stress Coping Styles Scale, Professional Satisfaction Scale, Eysenck Personality Questionnaire and Symptom Screening Scale (SCL-90-R) were applied to the participants.

Results: In our study, it was found that the most frequently used method of coping with stress among assistant physicians was the self-confident approach. Optimistic approach style and professional satisfaction levels; It was significantly higher in male physicians, aged 30 and over, and senior assistant physicians. The helpless approach style was detected more in assistant physicians whose residency period was 18 months or less. No significant relationship was found between styles of coping with stress and levels of professional satisfaction. When looking at the distribution of psychological symptoms, it was determined that the highest scores belonged to the obsessive-compulsive symptom, interpersonal sensitivity and depression subcategories, respectively, and depression was the most common psychological symptom in female physicians and interpersonal sensitivity was the most common psychological symptom in male physicians. All psychological symptoms showed a negative significant relationship with the self-confident approach and optimistic approach and a positive significant relationship with the helpless approach. It was found that there were no significant differences between branches in terms of styles of coping with stress, professional satisfaction levels and distribution of psychological symptoms.

Conclusion: Interventions that will reduce stress levels and increase professional satisfaction levels in assistant physicians (creating better working conditions, reducing intense workload, providing opportunities that will increase knowledge and experience and increase work motivation, etc.) are important in terms of physicians' mental and physical well-being and providing more qualified service to the society.

Key words: assistant physician, coping with stress, professional satisfaction, personality traits.               

Dicle Med J  2024; 51 (3): 403-413

Doi: 10.5798/dicletip.1552586