Arzu Oto, University of Health Sciences Bursa Yuksek Ihtisas Training and Research Hospital, Department of Pediatrics, Division of Pediatric Critical Care, Bursa, Turkey e-mail: arzuhoto@gmail.com

Venomous Snakebites in Children in Southeast Turkey

Abstract

Objective: Due to the hot climate of the Southeastern Anatolia Region, snake poisoning is common, which causes serious mortality and morbidity. We aimed to present the clinical course, complications and treatment approaches of patients hospitalized with snakebites.

Methods: One-hundred and eight pediatric patients treated in the hospital for snakebites, excluding dry bite, were included in the study during a 5-year period. Gender, age, bite site, month, time, type of intervention in the field, symptoms, laboratory findings, complications, tetanus vaccination and antivenom administration were recorded by reviewing patient files.

Results: The patients were aged between 10.2+3 (2-15) years and 72 (66.7%) were males. Seventy-three (67.6%) of patients were from rural areas. The bites were mostly from the lower extremity, at between 12-18 o’clock. Grade 1 patients were excluded from the study. At the time of admission, there were 47 (43%) grade 2 and 31 (28%) grade 3 patients. It was observed that with increased grade, higher levels of white blood cell count, glucose level and hospital stay were seen (p<0.01), and the grade increased as the hospital admission time increased (p:0.024). A negative correlation was found between the length of hospital stay and the platelet level (p=0.016). The most common complications were tissue necrosis (13%) and compartment syndrome (9.2%). There was a positive correlation between grade and compartment syndrome (P=0.001). Antivenom was administered to 80 (74%) of patients.

Conclusion: Patients with snakebite poisoning should be transferred to the nearest emergency room quickly so that the management can be carried out in a timely manner. The signs of poisoning can affect not only the bitten area, but also all systems, causing multi-organ failure and even death. Therefore, patients should be frequently evaluated in terms of systemic findings. The efficacy of treatment is enhanced by aggressive supportive care and rapid administration of appropriate neutralizing antivenom.

Key words: Child, snakebites, poisoning, treatment

Türkiye'nin Güneydoğusundaki Çocuklarda Zehirli Yılan Isırıkları

Öz

Amaç: Güneydoğu Anadolu Bölgesi sıcak iklimi nedeniyle, ciddi mortalite ve morbiditeye neden olan yılan zehirlenmelerinin sık görülür. Bu araştırmada, yılan ısırığı ile yatırılan hastaların klinik seyir, komplikasyon ve tedavi yaklaşımlarını sunmayı amaçlandık.

Yöntemler: 5 yıllık dönemde yatırılarak tedavi edilen zehirli yılan ısırığı tanılı 108 çocuk olgu, çalışma kapsamına alındı. Cinsiyet, yaş, yılan ısırmasının meydana geldiği olay yeri, saati, mevsimi, semptomlar, gelişen klinik tablolar, laboratuvar bulgular, ilk müdahale süresi ve şekli, toksik etkiler ve komplikasyonlar, spesifik tedavi yaklaşımları, semptom ve komplikasyonların tedavi yaklaşımları, tetanoz immünizasyonu dosya taraması yapılarak kaydedildi.

Bulgular: Yaşları 10,2+3 (2-15) yıl arasında değişen hastaların 72 (%66,7)’si erkekti. Hastaların 73(%67,6) ’ü kırsal kesimindendi. Isırılmalar sıklıkla alt ekstremiteden, 12:00-18:00 saatleri arasında olmuştu. Kırk yedisi (%43)’si grade 2, 31 (%28)’i grade 3 ile başvurdu. Grade arttıkça beyaz küre sayısı, glukoz düzeyi ve hastanede kalma süresinin arttığı (p<0,01), hastaneye başvuru süresi uzadıkça da grade’in arttığı (p:0,024) belirlendi. Hastanede kalma süresi ile trombosit düzeyi arasında negatif korelasyon bulundu (p=0,016). En çok gelişen komplikasyon doku nekrozu (%13) ve kompartman sendromu (%9,2) idi. Grade ile kompartman sendromu arasında pozitif korelasyon olduğu görüldü (P=0,001). Antivenom 80 (%74) hastaya uygulandı.

Sonuç: Yılan ısırığı zehirlenmesi olan hastanın yönetiminin zamanında yapılabilmesi için hızlıca en yakın acil servise transferi yapılmalıdır. Zehirlenme bulguları sadece ısırılan bölgeyi değil, tüm sistemleri etkileyerek çoklu organ yetmezliğine hatta ölüme neden olabilir. Bu nedenle hastalar sık sık sistemik bulgular açısından da değerlendirilmelidir. Tedavinin etkinliği, agresif destekleyici bakım ve uygun nötralize edici antivenomun hızlı uygulanmasıyla artırılır.

Anahtar kelimeler: çocuk, yılan ısırıkları, zehirlenme, tedavi.

Dicle Med J  2021; 48 (4): 761-769

Doi: 10.5798/dicletip.1037630