Handan Alay, Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye e-mail: alayhandan@gmail.com

Abstract

Objective: Measles, rubella, mumps (MRM) and chickenpox are diseases that can be prevented by vaccination. Knowledge of health workers’ immunity to infectious diseases and vaccination status, the identification of susceptible individuals, and subsequent appropriate vaccination programs are essential to the prevention and control of infections.

Aim: The purpose of this nationwide multi-center study was to investigate the infection, testing, and vaccination status of health workers, individuals at greater risk of encountering exanthematous diseases such as MRM and chickenpox.

Method: A questionnaire intended for eliciting health workers’ demographic characteristics, MRM and chickenpox infection, and vaccination status was produced, and participants were asked to respond with the form being dispatched through a link available online via the web page.

Results: A total of 12,475 health workers from the seven regions of Turkey participated, 8099 participants (64.9%) women and 4376 (35.1%) men, with a mean age of 35.4±9.4 years. Infection rates for measles, rubella, mumps, and chickenpox ranged between 22.4% and 34.9%. Health workers’ MRM and chickenpox vaccination status was investigated, with 22.3% (n=2784) not answering that question for MRM vaccination, and 22% (n=2748) not responding for chickenpox vaccination. Numbers of participants vaccinated against MRM and chickenpox performed were 2048 (21.1%) and 4451 (45.8%), respectively. Numbers of health workers not having measles, rubella, mumps or chickenpox serological tests performed were 8953 (79%), 9010 (80.1%), 9363 (83.5%), and 9591 (85.4%). Of the 2383 individuals having measles IgG serological tests performed, 77.6% were measles IgG positive, 81.5% of 2233 individuals were rubella IgG positive, 81.6% of 1854 participants were rubella IgG positive, and 83.6% of 1644 participants were chickenpox IgG positive. No statistically significant associations were determined between participants’ age, sex, or occupational group and MRM and chickenpox vaccination status (p>0.05).

Conclusion: The high rates of health workers not having serological tests performed in this study indicates a weakness in this area in Turkey as a whole. Serological examinations should be performed before health workers commence employment, and they must be enrolled in the appropriate vaccination programs.

Keywords: health worker, measles-rubella-mumps, chickenpox, vaccination.

 Sağlık Çalışanlarının Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak ve Suçiçeği Geçirme ve Aşılanma Durumlarının Değerlendirilmesi (Ülke Geneli Çok Merkezli Çalışma)

Öz

Giriş: Kızamık, kızamıkçık, kabakulak (KKK) ve suçiçeği hastalıkları aşı ile önlenebilir hastalıklar arasında yer almaktadır. Sağlık çalışanlarının enfeksiyon hastalıklarına karşı bağışıklık ve aşılanma durumlarının bilinmesi, duyarlı personelin belirlenmesi ve ardından uygun aşılama programlarının geliştirilmesi enfeksiyonların önlenmesi ve kontrolü için önemlidir.

Amaç: Ülke genelini kapsayan çok merkezli olarak gerçekleştirilen bu çalışmada, KKK ve suçiçeği gibi döküntülü hastalıklarla karşılaşma riski fazla olan sağlık çalışanlarının hastalık geçirme, test yaptırma ve aşılanma durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.

Yöntemler: Sağlık çalışanlarının demografik özelliklerini, KKK ve suçiçeği hastalığını geçirme ve aşılanma durumlarını öğrenmeye yönelik bir anket formu oluşturulmuş ve bu form web sayfası üzerinden online ulaşılabilen bir link aracılığıyla sağlık çalışanlarına iletilerek katılımcıların anketteki soruları yanıtlamaları istenmiştir.

Bulgular: Çalışmaya Türkiye’de toplam yedi bölgeden 12.475 sağlık çalışanı katıldı. Katılımcıların 8099 (%64,9)’u kadın, 4376 (%35,1)’i erkek ve yaş ortalaması 35.4±9.4 yıl idi. KKK ve suçiçeği geçirmeme durumları %22,4-34,9 arasında idi. Sağlık çalışanlarının KKK ve suçiçeği aşılanma durumları sorgulandı. KKK için katılımcıların %22,3’ü (n=2784), suçiçeği aşısı için katılımcıların %22’si (n=2748) bu soruya cevap vermedi. KKK ve suçiçeği aşısı yaptıranlar sırasıyla 2048 (%21,1) ve 4451 (%45,8) idi. KKK ve suçiçeği serolojisi baktırmayan sağlık çalışanlarının sayısı sırasıyla 8953 (%79), 9010 (%80,1), 9363 (%83,5) ve 9591 (%85,4) idi. Kızamık IgG serolojisi baktıran 2383 kişiden %77,6’sı kızamık IgG pozitif, 2233 kişinin %81,5’i kızamıkçık IgG pozitif, 1854 kişinin %81.6’sı kabakulak IgG pozitif ve 1644 kişinin %83,6’sı suçiçeği IgG sonucu pozitifdi. Katılımcıların cinsiyet, yaş ve meslek gruplarına göre KKK ve suçiçeği aşısı yaptırma durumları değerlendirildiğinde istatiksel anlamlılık yoktu (p>0.05).

Sonuç: Çalışmamızda serolojik sonuçlarına baktırmayan sağlık çalışanlarının oranının fazla olması ülke genelinde bu konudaki eksiklikleri ön plana çıkarmaktadır. Sağlık çalışanlarının serolojik değerlendirmeleri işe başlamadan önce kontrol edilmeli ve gerekli aşı programına alınmalıdır.

Anahtar kelimeler: sağlık çalışanı, kızamık-kızamıkçık-kabakulak, suçiçeği, aşı     

Dicle Med J  2020; 47 (3): 687-695

Doi: 10.5798/dicletip.800273