Antakya Devlet Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Kliniği, Antakya, Hatay, Türkiye Email: suletandir@hotmail.com

ABSTRACT

Objective: In this study we purposed to determine standard values of hand Bone Mineral Density (BMD) according to ages by Dual Energy X-Ray Absorptiometry (DXA) in males who applied to our hospital, evaluate association of hand BMD with lumbar and femur BMD and search usefulness of hand BMD measurement by DXA.

Methods: Totally, 239 male included, whose ages differ between 27 to 87 years, had no disease associated with bone density were included. The cases, between the ages 20 to 70 separated to age groups, comprised of 5 years. Cases, whose age is 70 and older, included in the same group. Average of dominant and nondominant hand BMD values of the chosen cases were computed according to age groups comprised of 5 years and the association with values of L2-L4 and femur neck BMD is searched separately.

Results: There is significant association between dominant hand BMD scores with L2-L4 and femur neck BMD scores. Also there is significant association between nondominant hand BMD scores with L2-L4 and femur neck BMD scores. Also there is asignificant association between scores of hand BMD with hand grip strenght.

Conclusion: In this study there is significant association between BMD scores of dominant and nondominant hand with BMD scores of L2-L4 and femur neck in all age groups. Rheumatological diseases, reflex sympathetic dystrophy, tendon and nerve lacerations of hand and forearm, fractures of upper extremity and hemiplegy, that can causes local osteoporosis in the hand, measurement of hand BMD can be done by DXA.

Key words: Bone mineral density, dual energy X ray absorptiometry, osteoporosis

Erkeklerde el kemik mineral yoğunluğunun yaşlara göre standart değerlerinin Saptanması

ÖZET

Amaç: Bu çalışmada hastanemize başvuran erkeklerde, dual enerji x-ışını absorpsiyometri (DXA) ile yapılan el kemik mineral yoğunluğunun (KMY) yaşlara göre standart değerlerini saptamayı, lomber ve kalça KMY’si ve el kavrama gücü ile ilişkisini değerlendirmeyi ve DXA ile yapılan el KMY ölçümünün kullanılabilirliğini araştırmayı amaçladık.

Yöntemler: Kemik yoğunluğu ile ilgili doğrudan veya dolaylı hastalığı olmayan, yaşları 20 ila 87 arasında değişen toplam 239 erkek alındı. 20 ve 70 yaş arası olgular 5’erli yaş gruplarına ayrıldı. 70 yaş ve üzeri olgular aynı gruba dahil edildi. Çalışmamıza seçilen olguların yaşlara göre dominant el ve nondominant el kemik mineral yoğunluğu ortalamaları ile L2-L4 ve femur boyun KMY arasındaki ilişki ayrı ayrı incelendi.

Bulgular: Dominant el KMY skorları ile L2-L4 ve femur boynu KMY skorları arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0,01). Nondominant el KMY skoru ile L2-L4 ve femur boynu KMY skorları arasında anlamlı ilişki bulundu (p<0,01). El KMY skorları ile el kavrama gücü skorları arasında da anlamlı ilişki bulundu (p<0,05).

Sonuç: Bu çalışmada, dominant ve nondominant el KMY skoru ile L2-L4 ve femur boynu KMY skorları arasında, tüm yaş gruplarında anlamlı ilişki bulundu. Romatolojik hastalıklar, refleks sempatik distrofi, el ve ön-koldaki tendon ve sinir kesileri, üst ekstremite kırıkları ve hemipleji gibi elde lokalize osteoporoza sebep olabilecek durumlarda el DXA ile ölçüm yapılabilir.

Anahtar kelimeler: Kemik mineral yoğunluğu, dual enerji x-ışını absorpsiyometri, osteoporoz.

Dicle Med J  2013;40(2):220-226

doi: 10.5798/diclemedj.0921.2013.02.258