Baskent Üniversitesi Saglık Bilimleri Fakültesi Hemsirelik Bölümü Ankara Email: gpinar@baskent.edu.tr

ABSTRACT

Aim: The social and economic burden of osteoporosis is increasing worldwide, as the population ages. The clinical evaluation of osteoporosis in clinical practise is depend on the avareness of patients and health staff. The aim of this study was to determine osteoporosis risk factors on the female patients over 45-year old admitted to the menopauses outpatient clinic at Baskent University.

Materials and methods: A total of 272 patient over 45 years of age with the complaint of menopause were included and Osteoporosis risk factors of 146 women who had lumbar and femoral neck bone density of <2.5 SD were investigated.

Results: The mean age was 53.9±8.3 (range 45- 82) years. Patients characteristics were 87.9% married, 68.8% in menopauses, 53.7% with the diagnosis of osteoporosis, and 55.1% graduate of high school or university. All subjects had at least one risk factor of osteoporosis such as family history of osteoporosis (60.8%), fracture due to minor trauma (69.8%), history of fall related fracture (71.0%), chronic disease other than osteoporosis (59.9%), chronic medication (61.0%), dependent on bed for a long time (67.3%), loss of height of 3 cm or more (77.3%), back pain (61.1%), and stoop (70.9%). Osteoporosis was diagnosed more in this group and difference was statistically significant (p<0.05). Coincidence of more risk factors (>5) led increased incidence of osteoporosis (p<0.05).

Conclusions: The individuals with risk factors of osteoporosis should be regularly controlled and preventive measures should be advised.

Key words: Osteoporosis, Risk factors, Menopause, Women over 45 years.

Kırk bes yas ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörleri

ÖZET

Amaç: Tüm dünyada nüfusun yaslanması ile birlikte osteoporozun sosyal ve ekonomik yükü artmaktadır. Osteoporoza ve osteoporotik kırıklara karsı önlem alabilmenin ilk kosulu osteoporoz risk faktörleri hakkında saglık personeli ve bireylerin farkındalık bilincinin olusmasıdır. Çalısmamızda Baskent Üniversitesi Menopoz Poliklinigi’nde 45 yas ve üstü kadınlarda osteoporoz risk faktörlerinin saptanması amaçlanmıstır.

Gereç ve Yöntem: Çalısmaya 45 yas ve üstü 272 postmenapozal kadın alındı ve içlerinden lumbar ve femur boynu kemik yogunlugu -2.5 SD altında olan 146 osteoporotik hastada risk faktörleri arastırıldı.

Bulgular: Kadınların yas ortalaması 53.9±8.3 yıl idi (45-82) %87.9’u evli ve %55,1’i lise ve üzeri egitime sahipti. Kadınların %68.8’i menopoza girmistir. Osteoporoz tanısı alanların oranı %53,7’dir. Ailesinde osteoporoz öyküsü (%60,8), ailesinde minör travmaya baglı kırık öyküsü (%69,8), kendinde düsme ve çarpmaya baglı kırık öyküsü olanlarda (%71,0), osteoporoz dısında kronik hastalıgı olan (%59,9), düzenli ilaç kullanan (%61,0), uzun süre yataga bagımlı olan (%67,3), 3 cm ve üzerinde boyda kısalma (%77,3) sırt-bel agrısı (%61,1) ve sırtta kamburlasması olanlarda (%70,9) osteoporoz daha sık idi (p<0.05). Osteoporoz risk faktörü sayısı >5 olanlarda osteoporoz görülme sıklıgı da artmıs bulundu (p<0.05).

Sonuç: Osteoporoz risk faktörleri tasıyan kadınların düzenli kontrolü ve kemik yogunlugu ölçümleri yararlı olacaktır.

Anahtar Kelimeler: Osteoporoz, Risk faktörleri, Menopoz, 45 yas ve üstü kadınlar

Dicle Med J  2009;36 (1):258-266

doi: 10.5798/diclemedj.0921.2009.04.